niedziela, 10 marca 2019

Wędrując po Świętokrzyskiem - Iwaniska - Szumsko

Kolejna opowieść o miastach i wsiach woj. świętokrzyskiego.
Wędrówki odbywały się w sierpniu ubiegłego roku i to był jeden niezapomnianych urlopów.
Wracając z wędrówki z Ujazdu i podziwianiu ruin Pałacu/Zamku "Krzyżtopór"zatrzymaliśmy się na lody w Iwaniskach.
Zapraszam na opowieść.


Iwaniska - dawne miasto, obecnie osada w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim.
Siedziba gminy Iwaniska. 
W latach 1403 - 1869 miasto.

Iwaniska uzyskały lokację miejską w 1403 roku, zdegradowane w 1869 roku. 
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.
Iwaniska znajdują się 13 km na południowy zachód od Opatowa.
Miejscowość położona jest nad rzeką Koprzywianką, na południowo-wschodnim krańcu Gór Świętokrzyskich.
Na południe i południowy zachód od miejscowości rozciąga się Pasmo Iwaniskie tych gór.
Pierwsza osada powstała tu na przełomie XIII i XIV w.
W 1403 r. rodzina Zborowskich na gruntach wsi Onispówka założyła miasto. 
W tym samym roku okoliczna szlachta wystawiła tu kościół. 
Początkowo był on kościołem filialnym parafii w Ujeździe. 
Dopiero po zniszczeniu tamtejszego kościoła, kościół iwaniski stał się parafialnym.
Do rejestru zabytków wpisano:
Neogotycki kościół parafialny pw. św. Katarzyny z początku XX wieku - wzniesiony na miejscu kościoła modrzewiowego ufundowanego przez Władysława Morsztyna w 1718 r., który spłonął w 1898 r. - nr rej.: A-13 z 27.11.2007
Pierwotny kościół zbudowany z drewna w 1718 roku przez wojewodę sandomierskiego Władysława Morsztyna spłonął w 1898 roku.

Budowa nowej murowanej świątyni została rozpoczęta w 1900 roku przez księdza M. Finakiewicza.
Budowę dokończył w 1905 roku ksiądz Henryk Skowierzak. 
Budowla została konsekrowana w 1917 roku.

W czasie II wojny światowej, w latach 1944-1945 kościół został ostrzelany - zniszczone zostały: elementy więźby dachowej oraz wieżyczka od strony północno - zachodniej. 
Zniszczenia zostały naprawione dzięki staraniom księdza Kazimierza Wiecheckiego. 
W latach 1971 - 1974 podczas urzędowania księdza Kazimierza Kasprzyka świątynia została wyremontowana.
Prace polegały m.in. na: częściowej wymianie więźby dachowej, nakryciu budowli nową blachą ocynkowaną, założeniu nowych okien, usunięciu zmurszałych wewnętrznych tynków, założeniu nowej instalacji elektrycznej oraz odnowieniu polichromii – krakowski profesor Stanisław Jakubczyk wykonał mozaikę.
Przysiedliśmy na ławeczce, zjedliśmy lody podziwiając Urząd Gminy w Iwaniskach.
Po odpoczynku ruszyliśmy dalej, naszym celem było Szumsko.
Szumsko - wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Raków.
W latach 1975 - 1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Do zabytków Szumska zapisano:
Kościół pw. Świętego Stanisława Biskupa wzniesiony w 1637 roku; kaplice Niepokalanego Poczęcia NMP i Świętego Antoniego Padewskiego; na ołtarzu głównym obraz przedstawiający wskrzeszenie Piotrowina.
Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych - nr rej.: A.459 z 26.01.1957.
Kościół parafialny pw. św. Stanisława BM zbudowany został w 1637 r. z fundacji ks. Jerzego Rokickiego, kanonika łowickiego.


Świątynia została uroczyście poświęcona przez bpa M. Oborskiego w 1678 r.
Kolatorami kościoła w Szumsku była szlachta herbu Oxa, a później rodziny Nałęcz - Sosnowskich i Jelskich. 
Budynek był wielokrotnie niszczony pożarami - m.in. w 1888 r.


Znaczne szkody poczyniły też działania wojenne w 1944 r. 
Świątynię odbudowano w latach 1945 - 1950, staraniem ks. Ignacego Bilnickiego. 
Prace restauracyjne prowadzone były w 1957 r. oraz w latach 1987-1992. 
Świątynia została zbudowana w stylu nadwiślańskiego gotyku, oszkarpowana, była wielokrotnie przebudowywana - obecnie jest bezstylowa.


Składa się z trójprzęsłowej nawy i węższego od niej, kwadratowego prezbiterium, zakończonego półkolistą absydą. 
Wokół absydy zlokalizowana jest „korytarzowa” zakrystia. 
Do środkowego przęsła nawy dostawione zostały dwie półkoliste kaplice, a od zachodu w 1910 r. dobudowano kruchtę. 
Wnętrze nakrywa kolebka z lunetami.


W wielkim ołtarzu umieszczony jest obraz św. Stanisława, przedstawiający wskrzeszenie Piotrowina. 
Obraz jest dziełem artysty Mireckiego. 
Po lewej stronie od głównego wejścia znajduje się kaplica Niepokalanego Poczęcia NMP, a po prawej św. Antoniego.


Wycieczka udana, lody były pyszne a dzień idealnie długi aby wszystko zobaczyć.
Źródło historyczne - Wikipedia.
Początek sierpnia 2018 rok.

2 komentarze

  1. Opowieść o Iwaniskach to miód na moje stęsknione serce. Dzięki.
    Stała czytelniczka Beata

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Beato to mnie jest miło że mogłam przyczynić się do Twojego uśmiechu. Dziękuję za odwiedziny.

      Usuń

Miło że mnie odwiedziłeś....zostaw po sobie ślad.
Anonimie-podaj swoje imię.
Jeśli podoba Ci się mój blog to proszę dodaj go do obserwowanych.
Dziękuję i zapraszam ponownie.

Łączna liczba wyświetleń

Obserwatorzy Blogger