niedziela, 3 lutego 2019

Zabytkowy dworek i park dworski w Dzierżąznej woj. łódzkie

Dzierżązna - nazwa ciężka do wypowiedzenia przez niejednego obcokrajowca.
Nas zauroczyła sama nazwa i dojechaliśmy do malowniczego parku a w nim zabytkowego dworku.
Pospacerujemy razem?
Dzierżązna - wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz, nad rzeką Dzierżązną, dopływem Czarnawki.
Przed wybuchem II wojny światowej folwark w Dzierżąznej miał dwóch właścicieli: łódzkiego adwokata - Bolesława Duszyńskiego - 50% i Felicję Pawełczyńską - 50%. 
Wcześniej, około 1930 roku, właścicielem 30 morgowej działki, wydzielonej z tegoż folwarku, stał się inny łódzki adwokat - Bolesław Słomnicki vel Adam Słomiński. 
Tenże wybudował na niej dom wzorowany na pałacyku Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. 
W pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej oboje właściciele folwarku zostali z niego wysiedleni i wywłaszczeni a obie części ponownie połączone. 
Natomiast majątek Słomnickiego objął miejscowy volksdeutsch - Alfred Krinke. 
Do końca 1942 roku folwark miał trzech administratorów, kiedy to przejęła go łódzka policja z przeznaczeniem na filię powstającego w Łodzi obozu dla małoletnich Polaków.
W okresie od stycznia 1943 do ok. 18 stycznia 1945 funkcjonowała w miejscowym majątku rolnym filia łódzkiego obozu dla młodocianych Polaków w Łodzi w której pracowały dziewczęta od 14 do 16 roku życia.
Nie odnotowano tu szczególnych przypadków znęcania się nad więźniarkami oraz śmierci.
To w Dzierżąznej stoi pochodzący z początku XX wieku dwór.
Ma cechy późnego baroku i klasycyzmu. 
Zwartą bryłę przykrywa mansardowy dach z wysokimi kominami. 
Od frontu dodano czterokolumnowy portyk dostępny po schodach i unoszący taras, który poprzedza trójosiową wystawkę.
Dwór w Dzierżąznej obecnie siedziba Gminnego Ośrodka Kultury w Dzierżąznej samorządowej instytucji kultury gminy Zgierz.
Budynek wieńczy „barokowy” szczyt o dwóch spływach wynoszących łuk pełny, nadwieszony. 
W elewacji bocznej umiejscowiony jest taras, który otwiera się ku ogrodowi szeroką prostokątną wnęką, zamkniętą spłaszczonym łukiem. 

Przy elewacji przeciwległej dostawiono dwuosiową prostokątną przybudówkę z dodatkowym wejściem, krytą jednopołaciowym daszkiem. 
Prostokątne wysokie otwory okienne mają oryginalną, kratownicową stolarkę. 
W fasadzie dominuje wydatny, profilowany gzyms nad belkowaniem unoszonym przez toskańskie kolumny. 
Ciężar gzymsu podkreśla solidna balustrada tarasu z gęsto ustawionymi tralkami.
Dwór otoczony jest różnorodną roślinnością, a przepływająca przez teren Ośrodka rzeczka i usytuowany pośrodku zbiornik wodny podkreślają klimat tego miejsca.
Od roku 1995 właścicielem dworu jest gmina Zgierz, jednocześnie znajduje się tutaj siedziba Gminnego Ośrodka Kultury w Dzierżąznej.

Walory Ośrodka docenione zostały w konkursie PIĘKNE MIEJSCA zorganizowanym przez Związek Miast Polskich i Magazyn Nieruchomości Piękne Miejsca. 
Ośrodek otrzymał wyróżnienie, które odebrano w listopadzie 2000 r. podczas trwania Targów Invest - City.
Dwór jest wymarzonym miejscem do prowadzenia szkoleń, konferencji, seminariów oraz organizowania uroczystości okolicznościowych, spotkań integracyjnych, imprez plenerowych i zielonych szkół. 

Daleko od zgiełku miasta, w ciszy i otoczeniu przyrody można także spędzić urlop lub przyjechać na sobotnio - niedzielny wypoczynek.
Park okalający dwór wpisany został do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nr A/290 z dnia 21.12.1983 roku. 
Projekt parku sporządził J. Szenfeld - za projekt I nagroda na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1924 roku.


Powierzchnia parku wynosi ok. 3,5 ha.
Obecnie z dawnego układu przestrzennego czytelny jest układ dwóch osi kompozycyjnych.
Główna oś prowadzi z kierunku północ - południe. 


Po południowej stronie dworku szeroka płaszczyzna trawnika obsadzona była alejowo świerkami - po wewnętrznej stronie, i klonami srebrzystymi - po stronie zewnętrznej. 
Między nimi poprowadzono dwie symetryczne względem osi aleje. 
Oś zamyka starodrzew dębowy i las po drugiej stronie stawu. 


Oś poprzeczną założenia w kierunku wschód - zachód zamykał 5 metrowej długości trejaż - obecnie zniszczony. 
W tej części parku rosło dużo drzew i krzewów iglastych. 
Ogółem w parku rosły w latach 80 - tych, 33 gatunki drzew i 13 gatunków krzewów.
Park cechuje duża różnorodność gatunków drzew i krzewów. 
Przeważają odmiany rodzime dęby, lipy, klony, jesiony, akacje, ale występują również drzewa i krzewy obcego pochodzenia.

W roku 2000 i na początku 2001 dokonano nasadzeń młodych drzew na terenie Ośrodka. 
Zostały posadzone: lipy, klony, wiązy i jesiony, a także ozdobne iglaki.
Wiadomości zasięgnęłam ze strony GCK.
Dodatkowo powiem że zauroczyły nas śmiałe wiewióreczki które pięknie pozowały do zdjęć, nie bojąc się człowieka.

Klimat tego miejsca zachęca do "zwolnienia biegu", wystarczy usiąść na ławeczce i oddychać, wdychać zapach historii, połączony w czystym powietrzem.
To miejsce ma w sobie jakąś magię.
Koniecznie polecam do zobaczenia.

2 komentarze

  1. Od niedawna mieszkam w Aleksandrowie, Dzierżązna chyba jest blisko mnie.
    Pisałam jakiś czas temu o bardzo klimatycznym miejscu w AŁ, zajrzyj
    http://wtrybieoffline.blogspot.com/
    OBSERWUJĘ :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Koniecznie ta zajrzyj, jest pięknie. Wiosna musi być bajkowo. Pozdrawiam.

      Usuń

Miło że mnie odwiedziłeś....zostaw po sobie ślad.
Anonimie-podaj swoje imię.
Jeśli podoba Ci się mój blog to proszę dodaj go do obserwowanych.
Dziękuję i zapraszam ponownie.

Łączna liczba wyświetleń

Obserwatorzy Blogger